Nowotwory to najczęstsza przyczyna śmierci psów i kotów. Niektóre rasy są bardziej podatne na wystąpienie określonych schorzeń niż inne. Dodatkowo ryzyko zachorowania zwiększa się powyżej 10. roku życia zwierzęcia. Mnogość nowotworów sprawia, że trudno o jednoznaczną formę diagnozowania i leczenia.
Najczęstsze oznaki nowotworu i diagnoza lekarska
Nowotwór może objawić się widzialnymi guzami, jednak nie jest to regułą. Występują także zespoły paranowotworowe, które wynikają z działania na odległe tkanki organizmu. Objawy i konsekwencje są bardzo różne, ponieważ zależą od postaci nowotworu, sposobu szerzenia się, stopnia zaawansowania i narządu, który został zaatakowany. Guz może powodować:
- ucisk naczyń krwionośnych,
- problem z żuciem pokarmu,
- zaburzenia oddychania,
- utratę masy ciała,
- niedokrwistość,
- gorączkę.
Obecność nowotworu musi potwierdzić lekarz weterynarii. Powinien on określić jego charakter, typ histogenetyczny oraz tkankę, z której pochodzi. Przy nowotworach złośliwych podaje się również stadium zaawansowania guza pierwotnego i ewentualność przerzutów. Diagnostyka onkologiczna wymaga przeprowadzenia wywiadu klinicznego, badań laboratoryjnych, diagnostyki obrazowej, oceny cytopatologicznej oraz badania histopatologicznego. Opis i zasięg choroby podany jest na podstawie systemu klasyfikacji TNM.
Leczenie najczęściej występujących nowotworów
U samic najczęściej występuje nowotwór gruczołu sutkowego. Jeśli jest on łagodny lub ma niewielkie rozmiary, można go wyciąć chirurgicznie. Pojawienie się guzów mnogich wymusza usunięcie całej listwy mlecznej. Przy nowotworach złośliwych lub takich, które przekraczają 2 cm, zaleca się chemioterapię. Przed samym zabiegiem trzeba wykonać badanie obrazowe klatki piersiowej USG lub badanie tomografem komputerowym. Zalecane są także regularne wizyty w celu wczesnego wykrycia wznowy lub powtarzanie badań obrazowych co kilka miesięcy. Natomiast u samców powyżej 6. roku życia częste są nowotwory jąder, które rzadko mają przerzuty. W większości przypadków do wyleczenia wystarczy kastracja.
Nowotworem złośliwym, który atakuje śledzionę i przerzuca się na wątrobę, płuca, mięśnie i prawy przedsionek serca, jest naczyniakomięsak. Leczeniem najczęściej jest splenektomia, a przy rozsianym procesie nowotworowym resekcja pękniętych guzków. Jeśli zabieg nie jest możliwy, stosuje się samą chemioterapię, która może doprowadzić do zaprzestania krwawienia i zmniejszenia się guzów, co zwiększa szanse na przeżycie do kilkunastu miesięcy.
Mięsaki tkanek miękkich wywodzą się z tkanki łącznej. Charakteryzują się złośliwością miejscową, dlatego leczenie przeważnie polega na chirurgicznej resekcji i ewentualnie radioterapii. W przypadku mięsaków o dużym stopniu złośliwości stosuje się chemioterapię przed operacją w celu zmniejszenia rozmiaru guza oraz po zabiegu, co ma opóźnić powstawanie przerzutów.
Co oprócz leczenia?
Diagnoza i leczenie poszczególnych nowotworów mogą się od siebie różnić. Ogólna zasada mówi, że mały guz bez przerzutów można usunąć operacyjnie. W przeciwnym wypadku stosuje się chemioterapię. Możliwości i sposoby przeprowadzania zabiegów różnią się od siebie w zależności od narządu i rodzaju nowotworu. Powodzenie leczenia zależy od tego, jak szybko właściciel zwierzęcia zgłosi się do weterynarza i na jakim etapie nowotwór zostanie wykryty. Trzeba także zadbać o właściwą dietę zwierzęcia. Posiłki powinny być bogate w łatwo przyswajalne składniki odżywcze, białka i tłuszcze. Lekarz może przypisać substancje mające hamować rozwój komórek nowotworowych. Chore zwierzę powinno mieć zapewnioną opiekę na wysokim poziomie, komfortowe warunki i wygodne posłanie.